Facylitacja to przyzwoite słowo?
Facilitate - ułatwiać, pomagać. Facylitować dosłownie oznacza "ułatwić proces". Proces zarządzania organizacją, proces negocjacji, proces dyskusji w zespole, spotkania, webinaria - każdy proces pracy angażujący więcej niż 3 osoby.
Facylitacja to zestaw narzędzi pozwalających znaleźć wyjście z każdej sytuacji biznesowej, która wydaje się być ślepym zaułkiem. Funkcja facylitatora polega na byciu prowadzącym. Jeśli pracowałeś w zespole lub pełniłeś rolę lidera, to zapewne często zdarzały się sytuacje, w których chciałeś powiedzieć innemu uczestnikowi: skoro jesteś taki mądry, to idź i zrób to sam. Albo widziałeś w zespole bardzo utalentowaną osobę, niemal geniusza, ale zdałeś sobie sprawę, że nie ma ona umiejętności "sprzedania" swoich pomysłów czy zdolności komunikacyjnych. Zatem facylitować to dać swobodę decyzji, "puścić" zespół, nie utrudniać samoorganizacji, ale kierować procesem, zwiększać zaangażowanie wszystkich poprzez zaufanie do nich.
Każdy proces pracy ma swoją treść i formę. Treścią są ci "za mądrzy" lub za cisi, urodzeni przywódcy lub wolni artyści. Krótko mówiąc, prawdziwi ludzie, ze swoimi mocnymi i słabymi stronami, z którymi muszą sobie radzić na co dzień. Zadaniem facylitatora jest nadanie formy tym treściom.
Facylitacja przychodzi do biznesu z psychologii. Międzynarodowe Stowarzyszenie Facylitatorów istnieje od 1989 roku, przez lata jego istnienia eksperci opracowali wiele podejść, które pozwalają na "modernizację" procesów biznesowych i dostosowanie ich do aktualnych wymagań społeczeństwa. Jednym z takich wniosków jest odrzucenie totalitaryzmu. Dziś nie ma potrzeby ustalania sztywnych ram podczas pracy w zespole, nikt się ich nie trzyma. Podejście demokratyczne jest bardziej efektywne i opłacalne. Każdy człowiek w dzisiejszych czasach chce poczuć swoją ważność. I trzeba im to dać, aby zwiększyć motywację i zaangażowanie wszystkich członków zespołu.
Wydaje się skomplikowane? To proste! Przyjrzyj się prostym podejściom, jakie stosują facylitatorzy.
• Antykonferencja (barcamp). Wiąże się z porzuceniem tradycyjnych zasad i dress code'u. Na tradycyjnej konferencji przerwa kawowa jest tylko przerwą pomiędzy oficjalnymi blokami programowymi, natomiast na antykonferencji jest to główny blok programowy. Rozmowy, networking, żywe dyskusje. Nie ma wyraźnego podziału na mówców i słuchaczy, nie ma przygotowanych sprawozdań. Antykonferencja może być zorganizowana jako osobne wydarzenie lub jako część bardziej standardowego formatu wydarzenia. Twoje wydarzenie - Twoje zasady.
• Światowa kawiarnia. Drużyna lub zespół dzieli się na grupy. Jeśli jest to wydarzenie offline, grupy siedzą przy stolikach, jak w kawiarni. W każdej grupie moderator zapisuje pomysły, które pojawiły się w dyskusji. Następnie grupy przechodzą do innych stolików. Każda grupa uzupełnia pomysły drugiej grupy. Efektem jest rozwiązana sprawa, uwzględniająca opinie wszystkich członków zespołu.
Zatem facylitacja jest wtedy, gdy wszyscy już na wstępie uznają, że mają do czynienia z inteligentnymi, aktywnymi, zaangażowanymi ludźmi, którzy mogą wziąć na siebie odpowiedzialność, którym można zaufać. A zadaniem lidera facylitatora jest takie zorganizowanie procesu pracy, aby każdy miał poczucie, że to on podejmuje decyzję, zastrzegając sobie prawo do doradztwa. Podstawowe zasady facylitacji to: tolerancja, empatia, rozwaga, optymizm i zaufanie. Jeśli są to również Twoje zasady w pracy zespołowej, to już jesteś facylitatorem i masz potencjał, aby wyprowadzić swój zespół z każdej trudnej sytuacji.